Elektrisch gereedschap wordt op steeds grotere schaal gebruikt. Met de hand boren, met de hand schuren en zagen, maar ook met de hand schroeven indraaien: je ziet het steeds minder.
Voor het klaren van bijna elke klus bestaat tegenwoordig een elektrisch hulpmiddel. Meestal praktisch en eenvoudig te bedienen en het werk gaat er makkelijker en sneller mee. De meeste apparaten zien er zo eenvoudig uit, dat het lijkt of iedereen er direct mee aan de slag kan. En dat maakt het nu juist riskant, want het blijft een behoorlijke krachtcentrale
die je in je hand houdt...
Veel ongelukken gebeuren door het onverstandig gebruik of oneigenlijk gebruik: gereedschap toepassen voor iets waarvoor het niet bedoeld is.
Electrische schok
Met elektriciteit is het altijd oppassen geblazen. Als je een elektrische schok krijgt, trekken de spieren zich sterk samen. Meer dan eens is hartstilstand het gevolg. Ook de ademhalingsspieren kunnen plotseling samengetrokken blijven. Een wisselspanning van meer dan 50 Volt kan al dodelijk zijn, gelijkspanning vanaf 120 Volt. Lagere spanningen zijn beslist niet minder gevaarlijk. Ook daarbij kan veel hitte ontstaan, wat nare brandwonden tot gevolg heeft.
Bovendien volgt op een niet zo zware elektrische schok vaak een valpartij, doordat het slachtoffer achteruit deinst. Vooral als iemand op een ladder of steiger werkt, is de kans op een flinke smak groot.
De gevolgen daarvan zijn vaak ernstiger dan de schok of de verbranding zelf.
Controleren
Binnen Unica hoeven de machines in de keten of kantoren niet gekeurd te worden, denk hierbij aan een koffiezetapparaat, waterkoker of laptop adapter. Dit op basis van de risici inschatting die hiervoor geldt. De betreffende apparaten moeten wel visueel gecontroleerd worden. Dit hoeft overigens niet vastgelegd te worden.
Voordat we met elektrisch handgereedschap aan het werk gaan verdienen de volgende punten aandacht:
Aansluitsnoer en verlengkabel.
- Is de isolatie niet beschadigd?
- Zitten er geen knopen of knippen in?
- Lange kabels mogen niet strak opgerold zijn of op een haspel blijven tijdens het gebruik. Er ontstaat dan een magnetisch veld dat hitte veroorzaakt.
- Waar voertuigen rijden moeten kabels door een stevige kabelgoot lopen.
Stekker
- Is de stekker onbeschadigd?
- Zitten de draden er goed aan vast?
- Zo niet, dan moet eerst een onbeschadigd exemplaar op de juiste manier worden aangesloten.
Schakelaar
- Functioneert de aan-uit en noodschakelaar goed?
- Schakelt hij direct uit als je hem los laat?
- Doet hij dat niet, dan niet met het apparaat aan de slag gaan, maar eerst laten repareren of een andere vragen.
Huis
- Is het huis van het apparaat onbeschadigd en schoon?
- Na elke klus moet het apparaat schoongemaakt worden, zodat stof, vocht, olie en dergelijke zich niet ophopen in de koelopeningen. Heet lopen, vast lopen en andere defecten kunnen het gevolg zijn.
Beschermkap
- Functioneert de beschermkap hij goed en is hij onbeschadigd?
- Zo niet dan eerst laten repareren, anders kunnen wegvliegende deeltjes voor zeer onaangename gevolgen zorgen.
Bovendien kan zo’n schijf of zaag breken, zodat brokstukken met grote vaart wegschieten. Een beschermkap alleen is dan ook niet voldoende, een gelaatsscherm of veiligheidsbril en een veiligheidshelm zijn eveneens noodzakelijk. Ook moeten er tijdens de werkzaamheden veiligheidsschoenen worden gedragen, omdat er altijd wel iets kan vallen.
Onverwacht
Een ongeluk met elektrisch handgereedschap is vaak het gevolg van een serie onverwachte gebeurtenissen. Zo moet dit gereedschap beveiligd zijn tegen “onbedoeld” starten. Die beveiliging is erg belangrijk. Stel je maar voor dat de stroom is
uitgevallen en een ingeschakeld apparaat wordt neergelegd. Wanneer de spanning weer wordt hersteld en het apparaat niet is uitgeschakeld, slaat het meteen aan het draaien. De kans dat dit gebeurt is vooral groot wanneer op één stekkerbak meerdere apparaten zijn aangesloten. Mede daardoor kan een zekering doorbranden. Wordt vervolgens één apparaat losgekoppeld en een nieuwe zekering geplaatst dan is er ineens weer spanning. Dat is dan niet de bedoeling, maar toch
gebeurt het. Soms per ongeluk, namelijk wanneer het apparaat zo is neergelegd of gevallen dat de “aan”-stand van de schakelaar geactiveerd blijft. Is de schakelaar vastgeplakt, dan is er sprake van opzet en onverantwoordelijkheid. Het vergrendelen van de schakelaar is dan ook absoluut verboden!
Gaat het gereedschap onverwacht “van start”, dan schiet het door de reactiekracht weg en laat een spoor van vernielingen achter. Bij werken op hoogte kan het zo naar beneden vallen. De aan/uit- schakelaar vervult dus een heel belangrijke veiligheidstaak!
Na elke klus moet het gereedschap niet alleen worden uitgeschakeld, ook de stekker moet uit het stopcontact.
En nog even voor alle zekerheid:
wanneer aan het snoer wordt getrokken in plaats van aan de stekker, schieten de contacten in die stekker op den duur los.
Getraind
Gereedschap dat goed is onderhouden en regelmatig gecontroleerd en wordt ingezet voor de juiste klus door een getraind persoon, die er de beperkingen van kent, kan snel en veilig het werk doen.
Ga met elkaar in gesprek over het volgende:
- Wordt jouw elektrisch handgereedschap periodiek (jaarlijks) gekeurd?
- let jij zelf in de tussenliggende periode voor elk gebruik op de toestand van het gereedschap?
Scan de volgende code met de app om deze toolbox te bekijken.