De cirkelzaag, de (klop)boor en het hameren op plaatmateriaal; het zijn stuk voor stuk voorbeelden van herriemakers die ons gehoor in korte tijd ernstig kunnen aantasten. En let wel, gehoorschade herstelt nooit.
Naast de ogen zijn onze oren de meest waardevolle zintuigen. Wetenschappelijk staat vast dat bij langdurige blootstelling aan te veel lawaai het gehoororgaan langzaam maar zeker wordt aangetast. Het gevolg is een gehoorbeschadiging. Dit kan al optreden bij een regelmatige blootstelling aan geluidsniveaus boven de 80 dB. Lawaaidoofheid ontstaat geleidelijk, zodat men dus ten onrechte denkt dat men went aan lawaai. Wanneer men bovendien op latere leeftijd te maken krijgt met normale ouderdomsdoofheid kan er een sociale handicap ontstaan. Men krijgt moeite met het luisteren naar muziek of het voeren van een gesprek in een rumoerige omgeving.
Het oor is een complex orgaan waar we voorzichtig mee moeten zijn. Gehoorschade door lawaai is onomkeerbaar en kan leiden tot levenslange aandoeningen zoals:
- Oorsuizen (tinnitus)
- Geluidsvorming
- Gehoorverlies
Werknemers met een gehooraandoening zijn vaker en langer ziek, vertonen meer vermoeidheid en stressklachten als gevolg van moeizamere communicatie en hebben een grotere kans op een werkongeval. Bovendien kampen mensen met gehoorverlies vaker met psychische aandoeningen, zoals burn-out en depressie.
Verder kan oorsuizen onder andere slaapproblemen, angst, depressie, concentratieproblemen en communicatieproblemen tot gevolg hebben.
Er zijn diverse mogelijkheden om gehoorschade te beperken. Hewt beste is om de bron van het geluid weg te nemen of af te schermen. Hiermee is een bronmaatregel genomen waardoor het gebruik van PBM's wellicht niet meer nodig is. Dit is echter niet altijd mogelijk uiteraard, In dat geval zal het oor beschermd moeten worden tegen eventuele gehoorschade. Het type bescherming is afhankelijk van hoeveel geluid weggenomen moet worden, maar ook, in relatie tot comfort hoe lang de gehoorbescherming moet worden gedragen. Als dit bijvoorbeeld zeer regelmatig en langdurig is, dan is een otoplastiek een betere (en zeker comfortabeler) optie dan de gehoorkappen.
Bij 80 dB is bewezen dat geluid schadelijk is bij langdurige blootstelling. De werkgever is verplicht beschermingsmiddelen te verstrekken. De werknemer wordt aanbevolen deze te dragen.
Vanaf 85 dB is de werkgever niet alleen verplicht om gehoorbescherming te geven, maar dient hij ook zijn best te doen het lawaai te verminderen. Vanaf 90 dB blijven uiteraard bovenstaande verplichtingen van de werkgever van kracht. Bovendien zijn werknemers bij dit geluidsniveau verplicht om gehoorbescherming te dragen.
De meeste gehoorbescherming wordt in het oor gedragen. Een uitzondering zijn kappen, die over het oor worden gedragen.
De meest gebruikte vormen van gehoorbescherming zijn:
Watten
De eenvoudigste gehoorbescherming zijn watten of propjes. De wattenzijn geplastificeerd. Gewone huishoudwatjes helpen bijna niet! Ook de gele rolletjes die u in het oor doet en in uw oor opzwellen worden tot de watten gerekend. De maximale bescherming van watten is ongeveer15 dB(A).
Pluggen
Pluggen zijn speciaal vormgegeven kunststof staafjes die in het oor worden gedragen. Ze bieden een bescherming van ongeveer 20 dB(A), vooral bij geluiden meteen hoge toon.
Universele oordoppen
Universele oordoppen zijn speciaal gevormd. Ze zitten vast aan een beugel die om de nek wordt gedragen. Afhankelijk van de toonhoogte geven ze een bescherming van 15 tot 30dB(A).
Otoplastiek
Een otoplastiek wordt net als een gehoorapparaat gemaakt van een afgietsel van het oor. Het is gemaakt van kunststof. Otoplastieken zijn de beste gehoorbeschermingsmiddelen die in het oor worden gedragen.
In het otoplastiek zit een filter dat het geluid tegenhoudt. Er zijn otoplastieken met verwisselbare filters en met instelbare filters. De filters zijn zo ingesteld, dat de drager de menselijke stem kan blijven horen. Het zijn ook de duurste, en ze raken net zo makkelijk kwijt als een prop watten maar vaak kunnen ze middels een touwtje met elkaar worden verbonden en om de nek worden gedragen.
Periodiek onderhoud en controle op goede werking en aansluiting in het oor is een vereiste. Dit brengt de nodige kosten met zich mee, maar is wel noodzakelijk.
Gehoorkappen
Gehoorkappen zien er ongeveer net zo uit als een grote koptelefoon. Ze sluiten de oren af van de omgeving. De beschermingsfactor wisselt met het soort oorkap en de hoogte van het geluid, maar is ongeveer 20 dB(A).
Ga met elkaar in gesprek over het volgende:
- Hoe ga jij om met dit probleem in jouw werkomgeving?
- Wist jij dat er regels waren voor wat betreft het geluidsniveau waarboven gehoorbescherming zinvol en zelfs verplicht is?
- beschik je over gehoorbescherming zodat je die ook kunt pakken wanneer dat nodig is?
- Ben je er ook weleens aan voorbij gegaan en had je daar achteraf spijt van?
Een geluidsniveau check is lang niet altijd noodzakelijk. Algemeen geldt dat, wanneer je elkaar niet meer kunt verstaan, zonder je stem te verheffen, het geluidsniveau boven de 80 dBa ligt en er dus gehoorschade zou kunnen optreden.
Wees je altijd bewust van het geluid om je heen en vraag jezelf af of dit niet teveel is.
Zorg ervoor altijd te beschikken over PBM's en gebruik deze in voorkomende gevallen, ook wanneer sprake is van kortstondige geluidsbelasting.
Scan de volgende code met de app om deze toolbox te bekijken.