In bepaalde situaties kan sprake zijn van overmatige lichamelijke belasting, waarbij lichamelijk letsel kan ontstaan. Overbelasting kan ontstaan door eenmalig een te zware last tillen of door gedurende langere periode bloot te staan aan een relatieve lage belasting. 

De Arbeidsomstandighedenwet kent geen specifieke eisen over hoeveel een werknemer mag tillen of dragen. Wat de wet wel zegt is dat het werk geen risico's op mag leveren voor de veiligheid en gezondheid van de medewerker. Daarom moet dit onderwerp opgenomen zijn in de risico inventarisatie en -evaluatie (RI&E). In het plan van aanpak zijn de maatregelen opgenomen, inclusief wie er verantwoordelijk is voor het implementeren van de maatregelen, vanaf wanneer de maatregelen gelden en wanneer alle maatregelen ingevoerd moeten zijn. 

Lees in deze toolbox welke regels er gelden over het tillen en dragen binnen Unica. 

Door overbelasting kan beschadiging van delen van de rug optreden. De bewegingen van de wervelkolom (draaien, buigen, strekken etc.) worden veroorzaakt door werking van de spieren. Een overbelasting van de rug kan ontstaan door een te hoge statische en/of
dynamische belasting van de spieren. 

We spreken van statische belasting van spieren als iemand gedurende langere tijd één bepaalde houding moet aanhouden. Een te hoge statische belasting kan leiden tot rugaandoeningen als gevolg van:

• Belemmering van de bloedsvoorziening door het gedurende langere tijd aanspannen van dezelfde spieren;
• Het in dezelfde houding blijven van de gewrichten.

• Spierpijn (overbelasting van de lange rugspieren);
• Slijtage (artrose) van de tussenwervelgewrichten;
• Ischias of spit al dan niet in combinatie met hernia. Bij een hernia is de tussenwervelschijf (discus) beschadigd, waardoor de weke kern van de discus uitpuilt en tegen de zenuw drukt;
• Door overbelasting van de rug kan rugpijn met uitstraling naar bil of bovenbeen ontstaan;
• Door pijn kunnen de spieren onevenwichtig worden belast. Dit kan stijfheid van de rug tot gevolg hebben, waardoor iemand minder goed functioneert.

In de RI&E hebben we de volgende beheersmaatregelen beschreven: 

• Gebruik zoveel mogelijk mechanische hulpmiddelen; 
• Vermijd het handmatig tillen zo veel mogelijk; 
• Til vanuit de knieën en niet vanuit de rug, til zo min mogelijk gebukt en voorkom verdraaiing van de rug tijdens het tillen; 
• Til per persoon niet meer dan 23 kg; 
• Gebruik correcte PBM's zoals veiligheidsschoenen en werkhandschoenen. 

De NIOSH-methode is een manier om uit te rekenen hoeveel een werknemer in een bepaalde situatie mag tillen zonder gezondheidsrisico’s te lopen. Dit is geen verplichte methode, maar de Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA) hanteert de methode wel.

Er wordt naast het tilgewicht ook gekeken naar de tilsituatie, zoals hoe vaak er getild wordt, de afstand van de verplaatsing en de tilhoogte tot de vloer. Op basis van deze gegevens wordt het aanbevolen maximale tilgewicht berekend. Onder ideale omstandigheden (o.a. een goede gezondheid van de tiller, maar ook dat de last zich recht voor de tiller bevindt) is dat maximaal 23 kilo. Bij omstandigheden die niet ideaal zijn is dat gewicht lager.

Hoe loop je nog minder risico? 

• Houdt het gewicht zo dicht mogelijk tegen het lichaam; 
• Zorg ervoor dat het lichaam in evenwicht is; 
• De last dient op beide handpalmen te rusten en niet op de vingertoppen; 
• Het tiltraject dient zich bij voorkeur tussen heup- en ellebooghoogte te bevinden. En anders tussen knie- en schouderhoogte; 
• Beperk de afstand waarover getild moet worden, zo veel mogelijk; 
• Probeer vooraf het te tillen gewicht zo goed mogelijk in te schatten; 
• Bij zwaar lichamelijk arbeid is het voor het herstel beter om vaker korte pauzes te nemen dan een enkele lange; 
• Is iets te zwaar of erg onhandig van vorm? Vraag dan hulp of loop twee keer. ​​​​​​​

Ga in discussie over het volgende: 

• Ik luister naar mijn lichaam;
• Ik gebruik zo veel mogelijk mechanische hulpmiddelen om de last te tillen of te verplaatsen (dragen). 

Jij bent de eerste die ontdekt dat er iets mis gaat, of mis kan gaan met uw rug. Luister goed naar de signalen die het lichaam jou geeft. Forceer jezelf niet, wissel regelmatig van houding en pauzeer tijdig.

Hieronder de link om het maximale tilgewicht te berekenen: 
NIOSH-methode