QHSE / E. Kabel
06 Fysische factoren
 >  Winterse omstandigheden
Introductie

Het winterseizoen (koud en donker) is begonnen! 

Sneeuw in de achtertuin of ijs op de rivieren kan nog zo prettig zijn maar bij de dagelijkse werkzaamheden kan het winterse weer flink wat overlast bezorgen. Gelukkig zijn veel ongemakken te beperken door het dragen van aangepaste kleding. Nieuwe technieken en moderne materialen zorgen ervoor dat werknemers over kleding kunnen beschikken die toegesneden is op het gure winterweer. 

In deze periode begint het gevaar al met de rit naar en van de bouwplaats of het kantoor, ijzel op wegen, sneeuw, slecht zien e.d. Zorg daarom dat de auto in orde is, maak de ruiten goed schoon en ga ruim op tijd weg van huis. Haast is, vooral in de winter, een slechte zaak. 

Risico's > Wat kan er gebeuren?

Wat zijn de gevaren van winterse omstandigheden? 

  • Blootstelling aan koude (onderkoeling/bevriezing);
  • Slechte bereikbaarheid van de werkplek door donkere dagen (struikelgevaar);
  • Uitglijgevaar door bevroren/gladde ondergrond; 
  • Gevaren in het verkeer.
Maatregelen > Wat moet je doen?

Hieronder een aantal maatregelen beschreven bij verschillende gevaren: 

  • Voorkom gladheid en uitglijdgevaar: 
    • Zorg voor gladheidsbestrijdingsmiddelen; 
    • Voer oppervlaktewater af met bijvoorbeeld drainage, greppeltjes, riolering en pompen; 
    • Maak werkvakken ijs- en sneeuwvrij; 
    • Zorg dat de steigerwerk vloeren, ladders en trappen sneeuw- en ijsvrij zijn; 
    • Zorg dat de looproutes sneeuw- en ijsvrij zijn; 
    • Gaten en kuilen dichten en rijsporen egaliseren; 
    • Strooi preventief aan het einde van de werkdag (zie tips). 

  • Voorkom onderkoeling en bevriezing
    • Draag winterkleding (doorwerkkleding, thermokleding, hoofdbedekking en handschoenen); 
    • Draag meerdere lagen in plaats van 1 dikke trui; 
    • Bewaar reservekleding in de auto (bijvoorbeeld voor als je natte sokken hebt); 
    • Drink warme dranken in de pauzes; 
    • Verwarm de schaftkeet; 
    • Neem in overleg een extra pauze om op te warmen; 
    • Scherm ruimtes tochtvrij af; 
    • Draag bij regen, waterdichte en/of dampdoorlatende overkleding. 

  • Gezondheidseffecten bij koude ​​​​​​​ 
    • Bij bevriezing sterft de bevroren huid af door gebrek aan doorbloeding; 
    • Vorstverlet (gevoelstemperatuur -6°C).

  • Voorkom bevriezing van materiaal en materieel
    • Bevriezing kan worden tegengegaan door bijvoorbeeld het aanbrengen van een zelfregulerende verwarmingskabel langs de leiding binnen de isolatie.
    • De verwarming moet zijn ingeschakeld bij een buis- c.q. watertemperatuur beneden 3 °C en zijn uitgeschakeld bij een buis- c.q. watertemperatuur boven 5 °C.
    • Het elektrische gedeelte moet voldoen aan NEN 1010.

  • Voorkom aanrijdgevaar (ook tijdens woon-werkverkeer)
    • Zorg dat de ramen van voertuigen vrij zijn van ijs en/of aanslag; 
    • Rem gedoseerd; 
    • Houd voldoende afstand; 
    • Rustig optrekken en rustig rijden. 


  • Voorkom werken in niet goed verlichte omgevingen
    • Zorg voor goede terreinverlichting; 
    • Om de werkplek te bereiken is oriëntatie verlichting noodzakelijk (trappenhuis, schachten en gangen); 
    • Om op de werkplek goed te kunnen werken is werkverlichting noodzakelijk. 
    • Zet de bouwlampen op een statief; 
    • Plaats de lampen zodanig dat je niemand verblindt in jouw omgeving; 
    • Controleer de bouwlamp op voldoende afstand van brandbare materialen; 
    • Sluit in een kruipruimte de lampen aan op een veiligheidstransformator;
    • Zorg aan het einde van de dag voor een opgeruimde werkplek (kabels, looppaden vrij e.d.). Morgenochtend is het namelijk weer donker!! 
Discussie > Bespreek het met je collega’s!

Ga met elkaar in gesprek over het volgende:

  1. Werk jij wel eens in niet goed verlichte omgevingen? 
  2. Geef jij dit aan bij de leidinggevende en wordt hier iets mee gedaan?
  3. Heb jij het vaker té warm of té koud tijdens de werkzaamheden? En zou dit makkelijk opgelost kunnen worden?
Tips > Voor meer informatie

Hieronder nog wat extra tips: 

  • Op de bouwplaats dienen de wegen en toegangen naar de werkplek vrij gemaakt en gehouden worden van sneeuw en ijs. Hetzelfde geldt ook voor uw werkplek, waaronder ook de stellingen, bordessen e.d.
  • Pas op met materialen en leidingen want bij vorst wordt alles bros. Gooi daarom niet met spullen, de kans op breken of haarscheuren wordt erg groot. 
  • Het werken op ladders en trappen wordt nu nog riskanter. Maak ladders bijvoorbeeld goed vast! 
  • Verken eerst de werkplek.
  • Denk eraan dat door dikkere kleding de bewegingen belemmerd worden. 
  • Wanneer je vanwege de koud geen gevoel meer in de handen of voeten hebt, maar toch verder gaat met de werkzaamheden, weet dan dat je gevaarlijk bezig bent! 

Scan de volgende code met de app om deze toolbox te bekijken.